COLUMBIA-ΠΩΣ ΚΑΤΕΚΤΗΘΗ ΜΟΥΣΙΚΩΣ Η ΕΛΛΑΣ (1930)

[Για το Ανικανοποίητο.....]

Στις 23 Νοεμβρίου 1930 η Columbia σε αναμονή της έναρξης του εργοστασίου της, που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου (20/12/1930), με μακροσκελή της διαφήμιση στην εφημερίδα "Ελεύθερος Άνθρωπος", κάνει έναν απολογισμό της μέχρι τότε πορείας της στην Ελλάδα, χωρίς να ξεχάσει να προβάλει τον ρόλο της στην καταγραφή και διάσωση της Ελληνικής αλλά και παγκόσμιας Μουσικής και να εξάρει την συμβολή της στην πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας.

Λίγο διάστημα αργότερα (1/1/1931), στην ίδια εφημερίδα, ο Κώστας Φαλτάϊτς, θα μας δώσει το πρώτο μεγάλο ρεπορτάζ για το νεόδμητο εργοστάσιο της Columbia , όπως αποκάλυψε στο Φόρουμ ο Κώστας Βλησίδης.

Επειδή τα λόγια είναι φτώχεια ας διαβάσουμε την μεγάλη καταχώρηση της Columbia στον "Ελεύθερο Άνθρωπο" και όποιος θέλει ας τοποθετηθεί αναλόγως.

COLUMBIA-ΠΩΣ ΚΑΤΕΚΤΗΘΗ ΜΟΥΣΙΚΩΣ Η ΕΛΛΑΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ 23-11-1930.png (1.56 MiB) Προβλήθηκε 7060 φορές

COLUMBIA-ΠΩΣ ΚΑΤΕΚΤΗΘΗ ΜΟΥΣΙΚΩΣ Η ΕΛΛΑΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ 23-11-1930-.png (1.98 MiB) Προβλήθηκε 7060 φορές

COLUMBIA-ΠΩΣ ΚΑΤΕΚΤΗΘΗ ΜΟΥΣΙΚΩΣ Η ΕΛΛΑΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ 23-11-1930--.png (1.26 MiB) Προβλήθηκε 7060 φορές

COLUMBIA-ΠΩΣ ΚΑΤΕΚΤΗΘΗ ΜΟΥΣΙΚΩΣ Η ΕΛΛΑΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ 23-11-1930---.png (773.22 KiB) Προβλήθηκε 7060 φορές

[liga rosa]

αυτό το κείμενο θα μπορούσε να έχει γραφτεί και σήμερα, όσον αφορά τους προβληματισμούς σε σχέση με την αυθεντικότητα των εκτελέσεων και την παράδοση που αλλοιώνεται και χάνεται.
ως τώρα επικρατούσε η άποψη πως το γραμμόφωνο ανέκοψε την φυσική εξέλιξη της προφορικής παράδοσης λόγω της ύπαρξης "προτύπου" που πλέον αντιγράφαν όλοι. στο κείμενο παρουσιάζεται μια "αναβίωση" (μέσω του γραμμοφώνου) της προφορικής παράδοσης η οποία είχε ήδη εξευρωπαϊστεί, ήδη από το 1930! τί ισχύει τελικά;

[Για το Ανικανοποίητο.....]

Καλημέρα Νίκο.

Ας μου επιτρέψεις λίγα σχόλια για το κείμενο της Columbia που όπως λες θα μπορούσε να είχε γραφτεί και σήμερα.

Προσωπικά το θεωρώ πολύ σημαντικό δημοσίευμα, γιατί βλέπουμε για πρώτη φορά και ίσως τελευταία, την Columbia, να μιλάει για τον εαυτό της σε πραγματικό χρόνο. Δεν έχω ξαναβρεί τόσο εκτενές κείμενο που η συγκεκριμένη εταιρεία να αναλύει διεξοδικά τα πιστεύω και τα θέλω της. Στην βάση αυτή το θεωρώ πολύ σημαντικό και ενημερωτικό.

Το 1930 όταν δημοσιεύτηκε το παραπάνω κείμενο, στην Ελλάδα δραστηριοποιούνταν αρκετές εταιρείες στον χώρο των γραμμοφωνήσεων. Το λέω αυτό γιατί μέσα από το κείμενο φαίνεται η Columbia να είναι η μοναδική που κατόρθωσε να μαζέψει όλο τον μουσικό πλούτο της χώρας μας και να τον εκδώσει σε δίσκους γραμμοφώνου. Το σίγουρο είναι ότι η Columbia ήταν η Ναυαρχίδα των ηχογραφήσεων αλλά δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι δεν ήταν η μόνη. Έτσι λοιπόν το επιχείρημα ότι η Columbia μάζεψε και διέσωσε όλα τα Ελληνικά τραγούδια είναι έωλο.

Μόνο μετά το 1932 όταν πλέον μένουν μόνο τέσσερις (4) εταιρείες (Columbia-HMV-ODEON-Parlophone) που στην ουσία ήταν μία, δηλαδή η Columbia, μπορούμε να πούμε ότι πράγματι η συγκεκριμένη εταιρεία συνέβαλε στην διάσωση και διάδοση των Ελληνικών τραγουδιών. Τους λόγους για τους οποίους οι άλλες εταιρείες αποχώρησαν από την Ελλάδα δεν τους έχω κατανοήσει και είναι ένα θέμα προς διερεύνηση.

Στην διαφήμιση γίνεται μεγάλος λόγος πέραν των άλλων και για τα λαϊκά τραγούδια, που όπως γράφει αντιπροσωπεύονται από τον Π.Τούντα. Πράγματι, σε αυτή τη φάση, φαίνεται ο Παναγιώτης Τούντας να αναλαμβάνει το ρεπερτόριο των λαϊκών ηχογραφήσεων για την Columbia. Όμως θα πρέπει να τονιστεί ότι καμία εταιρεία στην πορεία των χρόνων δεν στήριξε, διαφημιστικά εννοώ, τις λαϊκές δημιουργίες. Δεν έχω βρει ούτε μία καταχώρηση στον ημερήσιο τύπο για τα λαϊκά τραγούδια του καιρού τόσο από την Columbia όσο και από τις άλλες εταιρείες. Ούτε μία διαφήμιση για τις δεκάδες επιτυχίες του Τούντα αλλά και των άλλων λαϊκών συνθετών. Ενώ για την Σοφία Βέμπο, για την Κάκια Μένδρη, τον Δελένδια, τον Θωμόπουλο, τον Επιτροπάκη ουκ ολίγες, κάθε φορά που ηχογραφούσαν κάποια επιτυχία. Ίσως και να μην χρειάζονταν διαφήμιση οι λαϊκές επιτυχίες, που από μόνες τους πουλούσαν μάλλον περισσότερα κομμάτια σε σχέση με το ελαφρό ή σοβαρό τραγούδι. Ίσως τα λαϊκά τραγούδια να διαφημίζονταν σε συγκεκριμένα μουσικά περιοδικά, αλλά στον ημερήσιο τύπο λες και δεν υπήρχαν.

Στα σοβαρά ερωτήματα που θέτεις υπάρχουν δύο τάσεις όπως σωστά περιγράφεις και εσύ. Οι «καθαροί» από την μία που μιλάνε για αποκοπή της φυσικής εξέλιξης της προφορικής παράδοσης με την γραμμοφώνηση των τραγουδιών και των άλλων που μιλάνε για διάσωση τραγουδιών που χωρίς το γραμμόφωνο δεν θα ήταν δυνατόν Τα ίδια ερωτήματα υπάρχουν και για το ρεμπέτικο και κατά πόσο αλλοιώθηκε με την είσοδο του στην δισκογραφία. Έχω διαβάσει μέχρι και ότι ο Μάρκος Βαμβακάρης κατέστρεψε το μουρμούρικο ανώνυμο τραγούδι που έφυγε από τις φυλακές και τα καταγώγια και μπήκε σε όλα τα σπίτια.

Για να μην μακρηγορώ θεωρώ ότι η συμβολή της Columbia αλλά και των άλλων δισκογραφικών εταιρειών τόσο στην διάσωση όσο και στην διάδοση των τραγουδιών, πολλά εκ των οποίων ίσως να μην μας ήταν γνωστά σήμερα, ιδιαίτερα καθοριστική. Με όλα φυσικά τα μειονεκτήματα που είχε η από κει και πέρα αντιγραφή «εκ του πρωτοτύπου». Γνωρίζεις καλά ότι κάθε προσπάθεια «εξέλιξης» του ανθρώπου είχε και έχει δύο όψεις. Και την θετική αλλά και την αρνητική. Έτσι και στην δισκογραφία. Άλλοι θεωρούν ότι τα τραγούδια «καλουπώθηκαν» σε συγκεκριμένα μοτίβα και άλλοι ότι με αυτό τον τρόπο μπόρεσαν να καταγραφούν και να μείνουν στο διηνεκές.

Θα μπορούσα να γράψω και άλλα για τα συμπεράσματα του κειμένου αλλά μέχρι εδώ είναι αρκετά.

Με αυτές τις σκέψεις σε χαιρετώ και εύχομαι καλές πενιές στα παιξίματα σου.

[liga rosa]

σε ευχαριστώ για τις ευχές σου!
ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο η απουσία των "λαϊκών" ηχογραφήσεων από τις εφημερίδες της εποχής, μιλάμε και για τα σμυρναίικα ή μόνο για τα μπουζουκοτράγουδα; την εποχή του κειμένου υπήρχε μόνο ο τούντας χωρίς μπουζούκι, για μετά το '32 μιλάω. μάλλον με καλύπτει η εξήγηση που δίνεις περί δημοτικότητας -εξάλλου ούτε τα ήθη της εποχής επέτρεπαν μπουζούκια στις εφημερίδες και τους αναγνώστες τους, ούτε νομίζω πως οι ρεμπέτες ξεκοκκάλιζαν τις εφημερίδες...

[Για το Ανικανοποίητο.....]

Νίκο διαφημιστικές καταχωρήσεις λαϊκών τραγουδιών πριν ή και μετά την εμφάνιση του μπουζουκιού για την Columbia δεν υπάρχουν στον ημερήσιο τύπο. Παρά τα λεγόμενα της στο παραπάνω κείμενο για τον Τούντα και την λαϊκή μουσική, η Columbia δεν στήριξε με προβολή και διαφήμιση στον ημερήσιο τύπο τις λαϊκές ηχογραφήσεις. Σε όλη την δεκαετία του 1930 δεν έχει βρεθεί πληρωμένη καταχώρηση λαϊκών τραγουδιών από την Columbia πριν ή και μετά τα μπουζούκια. Και να πεις ότι δεν υπήρξαν επιτυχίες λαϊκών τραγουδιών στην παραπάνω δεκαετία; Δεκάδες αν όχι Εκατοντάδες. Ούτε μία δεν κατάφερε να συγκινήσει τους υπεύθυνους της εταιρείας. Δεν δώσανε δραχμή για διαφήμιση ενώ τα τραγούδια τους φέρνανε εκατομμύρια. Παράλογο αλλά αληθινό.

Ας δούμε με στοιχεία την διαφημιστική πολιτική της Columbia κατά την δεκαετία του ΄30 στον ημερήσιο τύπο.Αν και είχα σκοπό να παρουσιάσω όλες τις εταιρείες αποφάσισα να δούμε για αρχή μόνο την Columbia που μας ενδιαφέρει άμεσα λόγω του δημοσιεύματος.

Πριν την διαφήμιση στον «Ελεύθερο Άνθρωπο» και συγκεκριμένα στις αρχές του 1930 βρίσκουμε την Columbia να διαφημίζει το ταγκό η «Καρμέλα».

ΕΘΝΟΣ 19-1-1930.png (3.24 MiB) Προβλήθηκε 6955 φορές

Λίγο μετά την διαφημιστική καταχώρηση που παρουσιάσαμε στον «Ελεύθερο Άνθρωπο» η Columbia διαφημίζει με μεγάλη καταχώρηση την επιτυχία του καιρού με τον τίτλο «Ριρή-Ριρίκα».

ΕΘΝΟΣ 11-12-1930.png (3.76 MiB) Προβλήθηκε 6955 φορές

WG-108.JPG (2.88 MiB) Προβλήθηκε 6955 φορές

Αν και η Columbia αναφέρει ότι το τραγούδι ηχογραφήθηκε πρώτα σε αυτήν η αλήθεια είναι ότι η PATHE είναι αυτή που το ηχογράφησε πρώτη. Η «Ριρίκα» ηχογραφήθηκε τουλάχιστον από 5 διαφορετικές εταιρείες γραμμοφώνου.

Μεγάλη διαφημιστική καταχώρηση βρίσκουμε και το 1931 με το τραγούδι «Γυναίκας ψεύτικα φιλιά».

ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 4-11-1931.png (1.02 MiB) Προβλήθηκε 6955 φορές

Το 1933 που πλέον έχουμε και την είσοδο (από το τέλος του 1932) των ρεμπετών βρίσκουμε διαφήμιση του τραγουδιού «Έγινα μπεκρής» με τον Ορέστη Μακρή στα φωνητικά.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ 6-10-1933.png (679.66 KiB) Προβλήθηκε 6955 φορές

Την ίδια χρονιά και έναν μήνα αργότερα η Columbia διαφημίζει το τραγούδι «Νοσταλγία».

ΕΘΝΟΣ 9-11-1933.png (2.2 MiB) Προβλήθηκε 6955 φορές

Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι οι Ελληνικές δισκογραφικές εταιρείες δεν είχαν καλή σχέση με την διαφήμιση των τραγουδιών τους.Συγκρίνοντας τες με τις αντίστοιχες της Αμερικής θα λέγαμε ότι ήταν η μέρα και η νύχτα. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού συναντάμε σχεδόν ολοσέλιδες καταχωρήσεις τραγουδιών με όλα τα είδη μουσικής. Δεν κάνανε δηλαδή επιλογή τραγουδιών για να τα διαφημίσουν.

Το 1935 συναντάμε καταχωρήσεις τραγουδιών που όμως δεν αφορούν μία μόνο δισκογραφική εταιρεία αλλά σχεδόν όλες.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ 16-5-1935.png (85.23 KiB) Προβλήθηκε 6955 φορές

Πριν την Δικτατορία του Μεταξά η Columbia διαφημίζει δύο τραγούδια με την Κάκια Μένδρη.

ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΜΕΛΛΟΝ 4-4-1936.png (655.04 KiB) Προβλήθηκε 6955 φορές

Όπως θα παρατηρήσουμε διαφημίζονται κυρίως τραγούδια Ταγκό τα οποία προέρχονταν από τις θεατρικές παραστάσεις που τροφοδοτούσαν με επιτυχίες τις εταιρείες.

Και αν Νίκο οι λαϊκές δημιουργίες περνούσαν απαρατήρητες πριν το καθεστώς Μεταξά, φαντάσου μετά....

[liga rosa]

οπότε συμφωνουμε, πως ήταν καθαρά θέμα καθωσπρεπισμού και ταξικότητας;