Δυο σχετικά άγνωστες αναφορές στο μπουζούκι...

[bill1961]

Οι πρώτες αναφορές για τη χρήση του μπουζουκιού στην Ελλάδα, εμφανίζονται στις αρχές του 19ου αιώνα. Είναι γνωστές οι αναφορές του, αγωνιστή του 1821, Νικολάου Κασομούλη στα "Στρατιωτικά Ενθυμήματά" του:

"…Εγώ λαλούσα το μπουζούκι λεγόμενον.."
"Ο Γεωργούλας Παλαιογιάννης (εκατόνταρχος της χιλιαρχίας) λαλούσεν πολλά γλυκά τον βαγλαμάν, ο Παλαιοκώστας το βουζούκι..."

αλλά και πολλές άλλες, αναφορές σε βιβλία,περιοδικά, εφημερίδες ακόμη και σε δημοτικά τραγούδια και πίνακες ζωγραφικής της εποχής. Για όποιον ενδιαφέρεται, μπορεί να πάρει περισσότερες πληροφορίες στις παρακάτω ιστοσελίδες:
1. http://www.enet.gr/online/online_text/c=113,id=26114804
2. http://www.klika.gr/cms/index.php?optio ... mitstart=0
3. http://fronik.wordpress.com/page/2/
ή σε βιβλία, όπως "Μούσα Πολύτροπος" του Η. Βολιώτη-Καπετανάκη.

Θέλω όμως να σταθώ σε δυο αναφορές που δεν είναι και τόσο γνωστές (μάλλον άγνωστες θα έλεγα), έχουν όμως τη δική τους ιδιαίτερη σημασία στην ιστορία του μπουζουκιού. Η μια, μεταξύ των πρώτων αναφορών για χρήση του μπουζουκιού από Έλληνα οργανοπαίκτη εν έτει 1824, και η άλλη από τις αρχές του 20ου αιώνα όπου ανάμεσα στα σαντουροβιόλια της Σμύρνης "ξεφυτρώνει" και ένα μπουζούκι.

1. Ο Κλωντ Φωριέλ, είναι γνωστός από την ανθολογία των Ελληνικών Δημοτικών τραγουδιών που εξέδωσε στα 1824, διαρκούσης ακόμη την Ελληνικής επανάστασης. Από την αλληλογραφία του με την Αγγγλίδα ερωμένη του Mary Clarke, που εκδόθηκε στα 1911 (Correspondance de Fauriel et Mary Clarke, par O. de Mohl. Paris 1911), παίρνουμε σημαντικές πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο ο Φωριέλ, συνέλεξε τα τραγούδια. Σε γράμμα του από την Τεργέστη, στις 5 Ιουνίου 1824, διαβάζουμε:
"Είχα την καλοτυχία σε μια μικρή γιορτή, που ένας Έλληνας εντόπιος μας έδωσε προ ολίγων ημερών στην εξοχή, μετά το φαγητό να τραγουδήσουν παλιά δημοτικά τραγούδια τρεις Έλληνες, ο ένας από τους οποίους ήταν βιολιτζής και τραγουδούσε συνοδευόμενος από το μπουζούκι του..." (Από το περιοδικό ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ, τεύχος 48 (1-2-1948) που διηύθηνε ο Ακαδημαϊκός Σπύρος Μελάς, όπως επανεκδόθηκε στο βιβλίο "Το δημοτικό μας τραγούδι" των εκδόσεων Δημ. Ν. Παπαδήμα).

2. Η δεύτερη αναφορά, προέρχεται από το βιβλίο του Δ. Ι. Αρχιγένη: "Λαογραφικά", τόμος 2 "Οι καταφερτζήδες της Σμύρνης", όπου αναφερόμενος στον κατσαδώρο (κυνηγό) Μαρίνο Κασιμάτη, λέει:
"Στο 1910, είχε πάει για πέρδικες στον Ο' ντουν τεπέ (τουρκ. = ξύλου-λόφο), πιο απάν' από τον Κουκλουτζά, ματζί με δυο φίλοι του, το Γιάνκο το Δερδερόπουλο που 'χε πάρει ματζί του και την κιθάρα του και το Στέργιο το Ντελάλη, το μπουζούκι του. Ο Μαρίνος εκείνος ητραγουδούσε ωραία..."