Ρεμπέτικο λεξιλόγιο

[damalailama]

Μπράβο ωρε Νικολάκη καλά το πάς...Ο τέρτσος γενικά χρησιμοποιείται και ως ο στραβός,ο λανθασμένος(θυμίζω το διάλογο στο ¨ο Σταύρακας μες τον τεκέ¨), όσον αφορά στο σότο, κι εγώ είχα την αίσθηση ότι σημαίνει ο σωστός, αλλά δεν έχω κάπου καταγεγραμμένη την ερμηνεία της λέξης ,οπότε...ότι γράφουν τα τεφτέρια!
Θα ήθελα επίσης να προσθέσω δυο τρεις λεξούλες, που τις ακούμε στην ¨υπόγα¨: το κούφιο είναι το περίστροφο, το μούσμουλο ή δαμάσκινο είναι οι σφαίρα ,το φέσι, είναι το σκέπαστρο του αργιλέ, έμπαινε επάνω στο λουλά,όταν ο αργιλές καπνιζόταν σε εξωτερικό χώρο για να προστατεύει τη φωτιά από τον αέρα. Τώρα γιατί το χρησιμοποιούσαν και μέσα στην υπόγα...μάλλον ποιητική αδεία...Τέλος ο ρούφος, και εδώ θα παρακαλούσα όποιον έχει βρει κάτι άλλο να το παραθέσει μπας και βγάλουμε καμιαν άκρη, είναι η οροφή από το Αγγλικό roof. Οπότε η εικόνα είναι η εξής:μπαίνει ένας αστυφύλακας με το πιστόλι και πυροβολεί στο ταβάνι.Πάνω στον πανικό κατρακυλά το ¨φέσι¨ και μένουν τα παιδιά χαρμάνια...αυτά προς το παρόν και όψομαι για τα υπόλοιπα...

[ntouzenis]

Σοτος οπως το λεει το τραγουδι σημαινει σιγουρα αυτος που εχει φραγκα, ο κερδισμενος. Το πιθανοτερο ειναι οτι με τα χρονια λογω και της αχρησίας (οχι αχρηστιας) της λεξης απο τους παλιους μαγκες και κουτσαβακηδες, που ετσι κι αλλιως ηταν στο κυνηγι απο τις λεσχες και τις μπαρμπουτιερες, ο στιχουργος εχει ακουσει τη λεξη και τη μεταφερει με το αντιθετο ακριβως νοημα χωρις να ξερει την εννοια της ή χωρις να ειναι σιγουρος ... Απο το "σωζομαι" βγαζει κι αυτος το συμπερασμα που βγαζουμε ολοι μας εκ πρωτης οψεως, οτι σημαινει τον κερδισμενο !!.
Στην καθημερινοτητα το εχω συναντησει αυτο ακομα και σημερα με αλλες λεξεις, δεν μουρχεται καποια τωρα ...Αλλη ερμηνεια δεκτή ...
Για τα "λιμά" δε μας ειπες Νικο τι βρηκες ;;

Για το "ρούφο" Δα..λαμα, ξερω οτι σημαινει αργιλες στην ολοτητα του οχι καποιο εξαρτημα αλλα κι αυτο υπο διερευνηση ... Οσο για το φεσι ακουγεται πολυ σωστο δεν το ηξερα !!

Μηπως εχει βγαλει καποιος ολα τα λογια απο τα "Διστιχα του μαγκα" να κανουμε κι εκει ενα "ξεσκονισμα" ;;

[Νίκος Τριήρης]

λιμά - Τα άχρηστα και μη πειστικά λόγια, οι άχρηστες και χωρίς αξία πράξεις και χειρονομίες. Κυριολεκτικά είναι τα άχρηστα χαρτιά στο παιχνίδι της πρέφας {και του πόκερ} {προφορική λαϊκή παράδοση}. Δεν έχω κόζια για να σε χτυπήσω, μου πέσαν τα λιμά = Δεν έχω επιχειρήματα για να σε αντιμετωπίσω λόγω της αντικειμενικής τωρινής συγκυρίας. Μας έπιασε με τα λιμά = Τα επιχειρήματά του δεν είναι πειστικά. (αντίθετο: κόζια)

Το έχω βάλει στο Ρεμπέτικο Λεξιλόγιο στο wiki όπως και άλλες λέξεις. Κούφιο, μούσμουλο, ρούφο και φέσι δεν τα βρήκα στις πηγές μου. Συμφωνώ με την ερμηνεία που δίνει ο damalailama (Χρήστος) και του προτείνω να μπει και να τα γράψει στο wiki και μετά την ερμηνεία να βάλει {προφορική λαϊκή παράδοση}, γιατί από κάπου τα έχει ακούσει ή τα συμπαίρανε μόνος του ή {εκκρεμεί παραπομπή} αν πιστεύει ότι θα βρει κάποια πηγή. Άντε να γίνουμε περισσότεροι στο wiki.

Γενικότερα καλή ιδέα είναι να γράφουμε άγνωστες λέξεις στο wiki και στη θέση της ερμηνείας να βάζουμε ερωτηματικό(/ά), ώστε να ψάχνουμε περισσότεροι για μία λέξη. Παροτρύνω τον ntouzenis να γράψει από τα "Δίστιχα του μάγκα" όλες τις λέξεις που μας ενδιαφέρουν και να ψάξουμε όλοι μαζί (στο wiki)

Επισημαίνω ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε το ψάξιμο σε πιο γνωστές λέξεις διότι μπορεί να μας εκπλήξει η ετυμολογία τους πχ. η λέξη γκόμενα. (θα την προσθέσω αργότερα)

[tasosaigaleo]

To vivlio vrethike kai legetai:"to leksiko tis piatsas". Syggrafeas aytou:Vrasidas Kapetanakis. I prwti ekdosi einai tou 1950. Kykloforei i triti ekdosi apo tis ekdoseis alfeios(xarilaou trikoupi 22).to vivlio einai apisteyto me mia foveri eikonografisi(geliografies).Mesa stis 170 selides tou einai gramenes oles oi "agnwstes" lekseis tou rempetikou,kai polles alles...Monadika einai ta paradeigmata frasewn kai protasevn pou xrisimopoiei o syggrafeas gia na dwsei ston anagnwsth na katalavei ton tropo pou xrisimopoiountai oi lekseis...Apisteytos!!!
Xillia syggnvmi gia ta greeklish alla exei ena provlima o ypologistis(thelei format)kai den mporw na grapsw ellinika

[tasosaigaleo]

oi ermineies gia tis lekseis swtos tertsos kai lima pou dinei o V.Kapetanakis einai:
lima:1)Ta katw tou 8 xartia tis trapoulas
2)ta psila kermata i xartonomismata
m.t.f.r. i psilokouventa,i parapeistiki flyaria

swtos:O kerdismenos apo xartopaignion i apo allin aitia i epixeirsin

tertsos:o zhmiwmenos.O xamenos sta xartia m.t.f.r. O en panti atyxos
ex:"Apo ton kairo pou tin gnwrisa den thymamai mia fora na irtha swtos,pantou kai pantote tertsos!.."
Parag:i tertsia:atyxia,zimia

[damalailama]

Τα μούσμουλο και κούφιο,τα έχω από το γλωσσάρι που παραθέτει ο Τσιφόρος στα ¨παιδιά της πιάτσας¨.Στο ίδιο έργο, περιγράφει αναλυτικά και τις έννοιες σκαλέτο και χτένι,που τις ακούμε στο ¨παιχνίδι του Αμερικάνου¨.Πρόκεται για τρόπους που κάνουν τα τυχερά παιχνίδια όχι και τόσο τυχερά...και θα τους παραθέσω σε πρώτη ευκαιρία,να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι καινούργιοι...

[Νίκος Τριήρης]

Ωραία! Αυξάνεται το ενδιαφέρον για το ρεμπέτικο λεξιλόγιο, αυξάνονται και οι πηγές.

Έβγαλα από το wiki την ερμηνεία της λέξης σότος, όπως την εξηγεί ο Ε. Παπαζαχαρίου, γιατί και μένα δεν μου φαίνεται σωστή. Εφόσον οι πηγές σας damalailama και tasosaigaleo συμφωνούν και ερμηνεύουν καλύτερα τον "Τεκετζή" ας τις προσθέσετε στο wiki όποτε μπορέσετε.

Το "Λεξικό της Ελληνικής Αργκό" του Ε. Παπαζαχαρίου σε κάποιες λέξεις γράφει σχόλια για την ερμηνεία που παραθέτει ο Καπετανάκης και άλλοι λεξικογράφοι, τις οποίες και γράφω στο wiki για να έχουμε μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα.

Προτείνω να γράφουμε και (εκ)φράσεις πχ. έκαψα την καλύβα (γιατάκι) μου να μη με τρων' οι ψύλλοι, με τρωει στο καντάρι που εμπεριέχονται σε τραγούδια. Τις γράφω μέσα στην ερμηνεία των λέξεων, στις οποίες παρατίθενται στις πηγές μου.

Αναμένονται και τα δίστιχα του μάγκα.