rebetiko.sealabs.net

Μία από τις τελευταίες μου δημοσιεύσεις για την περίοδο που διανύουμε αφορά τις ετικέτες δίσκων του Βαγγέλη Παπάζογλου.

Γνωρίζοντας το πόσο αγαπητός είναι αυτός και τα τραγούδια του στον κόσμο που ασχολείται με το Σμυρναίικο και το Ρεμπέτικο, ανεβάζω μερικές ετικέτες με τα κομμάτια του. Ο Β.Παπάζογλου ηχογράφησε τραγούδια του μόνο την περίοδο 1933-1938 και κυρίως την τριετία 34-36. Κατόπιν και μετά την επιβολή της Μεταξικής Λογοκρισίας αποσύρθηκε από την δισκογραφία μη αποδεχόμενος την νέα κατάσταση. Κατά πολλούς μετά τον θάνατο του μεσούσης της κατοχής (27 Ιουνίου 1943) πολλά τραγούδια του που δεν ηχογραφήθηκαν, λεηλατήθηκαν από επιτήδειους μουσικούς και έγιναν επιτυχίες σε ονόματα άλλων.

Εδώ viewtopic.php?f=9&t=1059 πλήρες βιογραφικό για τον Ευάγγελο Παπάζογλου

Οι ετικέτες παρουσιάζονται βάση αριθμών μήτρας.

ΑΡΓΙΛΕΣ
Ο ΝΙΚΟΚΛΑΚΙΑΣ

ΟΙ ΛΑΧΑΝΑΔΕΣ

Η ΜΠΑΜΠΕΣΑ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ

ΜΠΑΜΠΕΣΑ - ΚΑΚΙΑ ΜΕΝΔΡΗ

ΠΑΠΑΤΖΗΣ

ΒΑΛΕ ΜΕ ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΣΟΥ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ

ΒΑΛΕ ΜΕ ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΣΟΥ - ΚΑΝΑΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΝΤΕΡΒΙΣΕΝΑ

ΑΓΙΟΘΟΔΩΡΙΤΙΣΣΑ

Μέσα στην ραστώνη του καλοκαιριού ανεβάζω οκτώ (8) ετικέτες δίσκων που στα στοιχεία του δίσκου αναφέρεται η λέξη Ρεμπέτικο. Όπως είδαμε στην σελίδα εννέα (9) του ίδιου θέματος για πρώτη φορά έχουμε την αναγραφή της λέξης ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ στο τραγούδι του 1912-13 με τίτλο ΑΠΟΝΙΑ που ηχογραφήθηκε στην Κωνσταντινούπολη για λογαριασμό της ORFEON RECORDS. Σε έντυπο εμφανίζεται για πρώτη φορά η λέξη Ρεμπέτικο στο περιοδικό ΣΦΙΓΞ στο Κάϊρο της Αιγύπτου το 1917 σύμφωνα με τον Πάνο Σαββόπουλο.

http://www.24grammata.com/?p=28432

Αν και εμείς σήμερα συνδέουμε το Ρεμπέτικο με το μπουζούκι και το ορίζουμε ως έναρξη του το 1932 με πρώτες τις ηχογραφήσεις του Μ.Βαμβακάρη και Γ.Μπάτη ο όρος προυπήρχε και για λόγους που μέχρι σήμερα δεν έχουν διασαφηνιστεί οι εταιρείες το χρησιμοποιούσαν στις ετικέτες του δίσκου πριν την εμφάνιση του μπουζουκιού στην δισκογραφία.

Οι ετικέτες που ανεβάζω αφορούν την τριετία 1926-1928 εκτός μίας του 1950 όπως μπόρεσα να ελέγξω από τα τραγούδια στην βάση μας. Πατώντας τον σύνδεσμο πάνω από την ετικέτα μπορείτε να ακούσετε και τα τραγούδια.

display.php?recid=2456 ΤΙ-ΣΕ-ΜΕΛΛΕΙ-ΕΣΕΝΑΝΕ (1926) display.php?recid=10856 ΟΙ-ΜΠΑΓΛΑΜΑΔΕΣ (1927) display.php?recid=6525 ΠΟΙΟ ΕΙΝ'ΤΟ ΓΙΑΤΡΙΚΟ (1928) display.php?recid=4617 ΣΑΝ ΜΠΑΣ ΣΤΑ ΞΕΝΑ (1928) display.php?recid=16745 ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ (1928)

display.php?recid=1305 ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ (1928) display.php?recid=337 ΝΤΟΥΡΟΥ-ΝΤΟΥΡΟΥ (1928) display.php?recid=13899 ΠΕΣ-ΜΟΥ-ΚΑΚΟΥΡΓΑ-ΜΑΓΙΣΣΑ (1950)

"ΡΕΜΠΕΤΕΣ" και "ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ"

Για τον προσδιορισμό του μουσικού είδους υπό τον τίτλο «Ρεμπέτικο» έχουν δοθεί κατά καιρούς πλείστες ερμηνείες από όλους τους ερευνητές (Σκουριώτης, Ανωγειανάκης, Βουρνάς, Πετρόπουλος, Χριστιανόπουλος, Σχορέλης, Δαμιανάκος, Παπαδημητρίου, Κουνάδης, Χατζηδουλής κ.α.) που ασχολήθηκαν με το συγκεκριμένο μουσικό είδος.

Εξίσου διαφορετικές ερμηνείες δόθηκαν και για την προέλευση της λέξης «Ρεμπέτης».

Όπως και για την χρονολόγηση του «Ρεμπέτικου».

Οι διαφορετικές προσεγγίσεις στα παραπάνω θέματα οδήγησαν σε παρερμηνείες και αστοχίες τους Εν Ελλάδι ρεμπετολόγους. Οδήγησαν σε σύγχυση και πολλές φορές σε στρεβλώσεις μεταφέροντας στους αναγνώστες αμφιλεγόμενες πληροφορίες χωρίς να επισυνάπτουν και τα αντίστοιχα αποδεικτικά στοιχεία.

Αλλά και οι ίδιοι οι Ρεμπέτες συνθέτες στιχουργοί και ερμηνευτές (Βαμβακάρης, Περπινιάδης, Τσιτσάνης, Κηρομύτης, Γεννίτσαρης, Μάθεσης κ.α.) αλλιώς αντιλαμβάνονταν τον όρο «Ρεμπέτης». Ο καθένας, ανάλογα με τον αξιακό του κώδικα, ερμήνευε διαφορετικά τον παραπάνω όρο.

Στην δισκογραφία εμφανίζεται ο όρος «Ρεμπέτικο», όπως έχουμε παρουσιάσει σε παλαιότερες αναρτήσεις στο ίδιο θέμα (σελίδα 9), στο τραγούδι «Απονιά» ηχογραφημένο στην Σμύρνη πιθανόν το 1912 από την Ελληνική Εστουντιαντίνα που κυκλοφόρησε από την δισκογραφική εταιρεία "ORFEON RECORD".

Στην συνέχεια το «Ρεμπέτικο» θα εμφανιστεί σε δεκάδες ετικέτες δίσκων από τις εταιρείες που ηχογραφούσαν στην Ελλάδα αλλά τύπωναν τους δίσκους τους εκτός Ελλάδος. Έχουμε παρουσιάσει μέχρι τώρα εννιά (1+8) δίσκους που στις ετικέτες τους υπάρχει ο προσδιορισμός «Ρεμπέτικο».

Πολύ πριν τον Μάρκο και τον Μπάτη το «Ρεμπέτικο», σαν ένας ασαφής προσδιορισμός, χρησιμοποιείται από τις Φωνογραφικές εταιρείες.

Οι λόγοι που προτιμήθηκε ο παραπάνω όρος μένουν να αποσαφηνιστούν. Όπως μένει να αποσαφηνιστεί και το ετερόκλητο των μουσικών τραγουδιών που προσδιορίστηκαν στις ετικέτες ως «Ρεμπέτικα».

Εκείνο όμως που εκπλήσσει είναι ότι ο συγκεκριμένος προσδιορισμός εξαφανίζεται από τις στιγμή που οι δίσκοι ηχογραφούνται και τυπώνονται στο εργοστάσιο της Columbia. Από το 1931 και μετά σε δίσκους που φέρουν στην ετικέτα τους το χαρακτηριστικό «made in Greece» η έρευνα σε χιλιάδες δίσκους των εταιρειών ODEON-Parlophone-Columbia-HMV έδειξε ότι η λέξη «Ρεμπέτικο» δεν συναντιέται σε καμία ετικέτα. Η έρευνα που θα συνεχιστεί στο σύνολο των ετικετών μπορεί να φανερώσει μερικές...αλλά θα είναι σταγόνα στον ωκεανό σε σχέση με τον αριθμό δίσκων που κυκλοφόρησαν.

Γιατί όμως ο όρος εξαφανίζεται από τους δίσκους 78 στροφών όταν τα μπουζούκια μπαίνουν στον χώρο της δισκογραφίας;

Όπως έχει δείξει η έρευνα από πηγές (εφημερίδες, περιοδικά) τις εποχής οι όροι «Ρεμπέτης» «Ρεμπέτικο» «Ρεμπέτικα τραγούδια» ήταν ενεργοί όταν οι μουσικοσυνθέτες φωνογραφούσαν από το 1932 και μετά. Όμως στους «Ρεμπέτες» δεν συμπεριλαμβάνονταν μόνο οι μετά Μάρκου-Μπάτη μουσικοί με μπουζούκια όπως στις μέρες μας έχει καθιερωθεί στην συνείδηση των ακροατών του. Σε άρθρα εποχής ο όρος περιλαμβάνει και όλους τους συνθέτες τραγουδιστές και οργανοπαίχτες που χρησιμοποιούσαν σαντουροβιόλια.

Ταυτόχρονα πολλές και γνωστές οι επιθέσεις προς τους «Ρεμπέτες» και το «Ρεμπέτικο» από τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης.

Αλλά και οι ίδιοι οι συνθέτες και στιχουργοί μιλούσαν στα τραγούδια τους για τους «Ρεμπέτες του ντουνιά» για τις «Ρεμπέτικες βραδιές» για τη «Ρεμπέτικη ζωή».

Οι εταιρείες όμως που δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα εντελώς ανεξήγητα αγνοούν το «Ρεμπέτικο» παρά το γεγονός ότι του δίνουν το δικαίωμα να εκφραστεί μέσα από τις γραμμοφωνήσεις δίσκων.

Οι λόγοι που εξαφανίστηκε από τις ετικέτες ο παραπάνω όρος μένουν να αποσαφηνιστούν.

Συμβάλλοντας στην έρευνα για δίσκους που φέρουν στις ετικέτες τους τον προσδιορισμό «Ρεμπέτικο» ώστε να γίνουν κατανοητοί οι λόγοι που ώθησαν τις εταιρείες στην επιβολή του συγκεκριμένου όρου προσθέτω μερικές ακόμη ετικέτες δίσκων 78 στροφών με την ένδειξη «Ρεμπέτικο».

Στόχος είναι η καταγραφή και παρουσίαση σε μία λίστα όλων των τραγουδιών που στις ετικέτες τους φέρουν το «Ρεμπέτικο» ώστε οι μελλοντικοί ερευνητές να έχουν μία βάση που θα εξηγήσει την ευκαιριακή αναγραφή του παραπάνω όρου στην δισκογραφία.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο προσδιορισμός «Ρεμπέτικο» στις ετικέτες των δίσκων απαντιέται σε πολύ μικρό βαθμό σε σχέση με τον συνολικό υλικό που κυκλοφόρησε.

Σήμερα παρουσιάζω και τον δεύτερο δίσκο που σύμφωνα με τον Πάνο Σαββόπουλο αναγράφεται η λέξη Ρεμπέτικο μετά από αυτόν της ΑΠΟΝΙΑΣ όπως αναφέρθηκε παραπάνω.
Είναι το πολύ γνωστό τραγούδι ΤΙΚΙ-ΤΙΚΙ-ΤΑΚ που από την βάση μας φέρεται να ηχογραφήθηκε το 1913 στην Κωνσταντινούπολη με ερμηνευτή τον Γιάγκο Ψαμαθιανό.

display.php?d=0&recid=8424 ΤΙΚΙ-ΤΙΚΙ-ΤΑΚ (1913) Η συνέχεια περιλαμβάνει δύο ετικέτες με την ασύγκριτη φωνή του Αντώνη Νταλγκά (Διαμαντίδης)

display.php?d=0&recid=2652 ΜΑΓΚΑΣ (1928) display.php?d=1&recid=8421 ΜΠΑΡΜΠΑ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΙΣ (1928) Την λέξη «Ρεμπέτικο» την βρίσκουμε και σε δύο δίσκους του Πωλ στην COLUMBIA Αγγλίας.

display.php?d=0&recid=5090 ΝΕΟΙ ΧΑΣΙΚΛΗΔΕΣ (1928) display.php?d=0&recid=8405 ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ (1928) Οι αναρτήσεις με ετικέτες δίσκων 78 στροφών που περιέχουν τον προσδιορισμό «Ρεμπέτικο» κλείνουν για την ώρα με δύο ακόμη τραγούδια ηχογραφημένα στην Αμερική. Το ένα είναι τραγούδι του Γ.Κατσαρού και το άλλο αφορά την Μαρία Παπαγκίκα.

display.php?d=0&recid=16319 ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΜΑΣ ΤΟ ΛΕΣ (18-5-1928) display.php?d=0&recid=1187 ΜΗΛΟ ΜΟΥ ΚΑΙ ΜΑΝΤΑΡΙΝΙ (1928) Από τις παραπάνω ετικέτες μόνο σε τρεις δίνεται κάποια ερμηνεία (μετάφραση) του προσδιορισμού «Ρεμπέτικο». Στην Γαλλική pathe χαρακτηρίζεται ως "populaire" ενώ στην Αμερικάνικη Columbia ως "folksong".

Η παρουσίαση ετικετών με τον όρο «Ρεμπέτικο» θα συνεχιστούν και το προσεχές διάστημα μιας και έχουν ανακαλυφθεί και άλλοι τέτοιοι δίσκοι.

Προσθέτω κι εγώ μια ετικέτα όπου εμφανίζεται ο χαρακτηρισμός "τραγούδι ρεμπέτικο". Δεν έχει πολύ καλή ανάλυση η φωτογραφία αλλά νομίζω είναι προφανές ότι αυτό γράφει. Πρόκειται για το τραγούδι "Μαρίτσα μου κουκλίτσα" του Τούντα σε ερμηνεία Βαγγέλη Σωφρονίου. Πιθανότατα ηχογραφήθηκε στις αρχές του 1930.

Εδώ φαίνεται ο αριθμός μήτρας 70217

Να είστε καλά και οι δύο Κώστα και Αυγέρη.

Μέρα-μέρα, ανέβασμα με ανέβασμα η λίστα αυτή θα μεγαλώσει με τον καιρό. Το δέντρο θα γεμίσει με φρούτα και καρπούς που θα απολαύσουν οι μελλοντικές γενιές.