Αρχοντογιός παντρεύεται - αναζήτηση

[udialek]

Μια που το 'φερε η κουβέντα να προσθέσω ότι βεβαίως οι στίχοι είναι μεταγενέστεροι του 1922 αφού απηχούν την ξενοφοβική αντιμετώπιση των προσφύγων από τους ντόπιους Ελληνες της κυρίως Ελλάδος, όμως η μουσική απαντάται σε παλαιότερο τραγούδι της Προποντιδος ( υπάρχει καταγραφή και εκτέλεσή του Σίμωνα Καρά ) με τίτλο " Γιαννούλα Τσανακαλιώτισα " στο οποίο μάλιστα τραγουδιέται και η εισαγωγή με τους στίχους " και γιατί δεν μας το λες τον πόνο πούχεις κι όλο κλαίς ". Επίσης να προσθέσω ότι τήν εισαγωγή αυτή εχω βρεί σάν οργανικό σε εκτέλεση Τούρκων παραδοσιακών, οπότε νομίζω πρέπει να την κατατάξουμε στις αγνώστου εθνικής προελεύσεως αδέσποτες μελωδίες του ευρύτερου Μικρασιατικού χώρου.

[max]

Σε κάποια αναζήτηση έπεσα πάνω σε αυτό το τραγούδι και σε αυτούς τους στίχους ως παραλλαγή στο κομμάτι:

Πουλάκι πήγε κι έκατσε στου Κωνσταντή τη σέλα
και δε λαλούσε σαν πουλί μήτε σα χελιδόνι,
μον' κελαηδούσε κι έλεγε μ' ανθρώπινη κουβέντα.
Κώστα, μη θέλεις να χαθείς, μη θέλεις να πεθάνεις;
Ο Κώστας δεν το άκουσε ,το γάμο ξεκινάει.
Όλον τον κόσμο κάλεσε,τη γη την ξακουσμένη,
το Γιάννο δεν ακάλεσε,γιατί ήταν νταμαχιάρης.
Σαν έκαναν και κίνησαν σαν φύλλά σαν χορτάρια
κι ο Γιάννος τους καρτέρησε σε τρίχινο γιοφύρι,
πιάνει της νύφης τ' άλογο και το γαμπρό απ' το χέρι.
-Γαμπρέ μου,τα περαστικά,για να περάσει η νύφη,
εννιά χιλιάδες ο γαμπρός και δεκαοχτώ η νύφη.
Κι η πεθερά σαν τ' άκουσε, πολύ της κακοφάνει,
τσαπί και φτυάρι άρπαξε στο περιβόλι μπαίνει,
σκάβει βαθιά,σκάβει πλατιά,βγάζ'φίδ'με δυό κεφάλια,
και πάει και το τηγάνισε,σ' αφόρετο τηγάνι.
-Για πάρε,νύφη μ',μια μπουκιά,για πάρε τρεις και πέντε.
Παίρνει η νύφη μια μπουκιά,παίρνει τρεις και πέντε
και τα χεράκια σταύρωσε,στον πιθερό πηγαίνει.
-Νερό,πατέρα μ',κι έσκασα,νερό και θα πεθάνω.
-Εγώ,νυφούλα μ',γέρασα,τη βρύση δεν την ξέρω.
Και τα χεράκια σταύρωσε,στην πιθερά πηγαίνει.
-Νερό,μανούλα μ',κι έσκασα,νερό και θα πεθάνω.
-Εγώ,νυφούλα μ',για νερό στη βρύση δεν επήγα.
Και τα χεράκια σταύρωσε,στον Κωνσταντή πηγαίνει.
-Νερό,Κωστάκη μ',κι έσκασα,νερό και θα πεθάνω.
Και το κανάτι άρπαξε,στη βρύση να πηγαίνει.
Ώσπου να πάει και να'ρθει,τη βρίσκει πεθαμένη.
Χρυσό μαχαίρι έβγαλε,στους ουρανούς το ρίχνει
και το μαχαίρι γύρισε,στα στήθια του το μπήχνει.
Και βάνουν και τους έφκιασαν, μαζί σ' ένα σεντούκι,
φυτρώνει ο Κώστας κάλαμος,κι η Μάρω κυπαρίσσι.
Γλυκογυρίζει ο κάλαμος,φιλεί το κυπαρίσσι.
Για δες τα δυο τα δύστυχα,τα δυο τ' αγαπημένα,
που αγαπιόνταν ζωντανά,φιλιούνται πεθαμένα.

Πηγή: Αλεξάνδρα Γεωργ. Πολυγένη - Λειβαδοχώρι Τρικάλων

[Νίκος Α. Πολίτης]

Αυτό, Μάκη, είναι ουσιαστικά το τραγούδι της κακιάς πεθεράς. Οι εισαγωγικοί στίχοι όμως είναι από άλλη παραλογή, αυτήν του Κωσταντή που του είναι γραμμένο να πεθάνει μόλις παντρευτεί, αλλά δεν πιστεύει τα λεγόμενα από το πουλάκι.

Να σημειώσω πάντως ότι οι παραλογές έχουν πλαστήν υπόθεση, δεν περιγράφουν πραγματικά γεγονότα. Μία, μάλιστα, αυτή της “Μάνας φόνισσας” έχει τόσο σκληρό θέμα που είναι αδύνατον να ήταν πραγματικό γεγονός, έστω και αν εξαιρέσουμε την σκηνή όπου το συκώτι μιλάει και μαρτυράει.

Είμαι εκτός κανονικού σπιτιού γι αυτό και δεν μπορώ να παραθέσω το τραγούδι. Πραγματεύεται την ιστορία όπου η μάνα εκμεταλλεύεται τα συχνά ταξίδια του άντρα της για ευχάριστες στιγμές με άλλον εραστή. Όταν ο μικρός γυιός της την πιάνει στα πράσα και απειλεί να την μαρτυρήσει, η μάνα δεν διστάζει να τον σκοτώσει. Κρατάει το συκώτι του παιδιού, το μαγειρεύει και το προσφέρει στον άντρα της όταν, έχοντας επιστρέψει απ' το ταξίδι, αναζητεί το γιυό του και δεν τον βρίσκει. Το συκώτι μιλάει ανθρώπινα και μαρτυρεί το γεγονός. Η τιμωρία επέρχεται νομοτελειακά.

[udialek]

Σας αρέσει το φριγαδέλι?