Βλέπω στα κατάστιχα για τη λέξη τζιμάνι.
Ο Μπαμπινιώτης λέει ότι προέρχεται από το G.Man (government man! ). Πςςς τι άλλο θα ακούσουμε!
Ωραία φάση το λεξιλόγιο πάντως. Μήπως να έμπαινε κάπου πιο κεντρικά;
Τζιμάνι
Με την ευκαιρία κοίταξα το λεξιλόγιο κι είδα μερικές ερμηνείες που μου χτύπησαν στο μάτι, αλλά δεν ήθελα να τις διορθώσω ή να τις συμπληρώσω "αυθαίρετα" καθώς δεν πρόκειται και περί πηγών αλλά για τη χρήση τους και το νόημά τους όπως τα ξέρω.
Να μερικά παραδείγματα:
-αλάνης: Στο λεξιλόγιο είναι αυτός που ζει χωρίς να σκέπτεται τίποτα, αυτός που ζει σύμφωνα με τις στιγμιαίες παρορμήσεις του. Για μένα η σημασία της λέξης είναι μάλλον αυτός που τη βγάζει πότε εδώ και πότε εκεί (είμαι αλανιάρης στους δρόμους και γυρίζω), που για αυτό το λόγο το σπίτι του τον βλέπει σπάνια. Οι παρορμήσεις κτλ δεν είναι άσχετες, αλλά η ερμηνεία στο λεξιλόγιο μπορεί να δίνει και την εντύπωση του ανισορροπου με τη γενίκευση που κάνει. Ενώ για τον "αλάνη" η απερισκεψία και οι παρορμήσεις οριοθετούνται σε ένα ορισμένο μέτρο και σε μια ορισμένη πλευρά του τρόπου ζωής. Η λέξη επίσης σχετίζεται με την αλάνα. Ακόμα παραπέρα μπορεί κανείς να δει μια κοινή ρίζα με το "αλήτης", που πέρα από την όποια νοηματική παραφθορά, προέρχεται (κατά μια αποψη) από το αρχαιοελλ. εάλομαι = περιφέρομαι, περιπλανιέμαι. Τα παραπάνω βέβαια δεν μπορούν να αποτελέσουν αυτούσια ερμηνεία σε ένα λεξιλόγιο αλλά προσδιορίζουν ένα νόημα διαφορετικό από το υπάρχον.
-κουτσαβάκι: Συμπληρωματικά προς τις ερμηνείες του λεξιλόγιου που σχετίζονται με την έννοια του ψευτόμαγκα, υπάρχει κι ερμηνεία που προέρχεται από το τραγούδι του μάρκου: Κι όλοι οι κουτσαβάκηδες που ζούνε στο κουρμπέτι. Αυτοί ας πούμε που κοιμούνται και ξυπνάνε στις πιάτσες και περνάνε τη μέρα τους κοιτάζοντας να δούνε πώς θα εξοικονομήσουν και σήμερα τον "επιούσιο". Η ματιά του Μάρκου πάνω στους κουτσαβάκηδες είναι συμπαθητική. Μου 'ρχεται στο νου ένα άλλο τραγούδι (δεν θυμάμαι τίτλο κλπ), στους στίχους του οποίου ο κονομημένος μάγκας "τη λέει" σε κάποιον αποκαλώντας τον κουτσαβάκι με την μοναδική έννοια ότι οι τσέπες του είναι άδειες ίσως και τρύπιες. Απαίσιοι στίχοι.
-μερακλής: Στο λεξιλόγιο είναι το άτομο που έχει την περιέργεια, την υπομονή και το ενδιαφέρον της γνώσης και της αίσθησης των συνδυασμών και των σχέσεων ανάμεσα στα πράγματα, στα άτομα και στα φαινόμενα. Μου φαίνεται πιο απλή η εκδοχή του ατόμου που αφιερώνεται στα μεράκια του, χωρίς κι αυτή η εκδοχή να μπορεί, αυτούσια, να αποτελεί ερμηνεία στο λεξιλόγιο. Τα δε μεράκια από το λεξιλόγιο απουσιάζουν. Εδώ πάλι, για τα μεράκια, υπάρχει μια ερμηνεία κυριολεκτική και θετική (παρ' όλο που ένα μεράκι μπορεί να έχει και βάσανο και πόνο μέσα του), αλλά υπάρχει και μια παραφθορά οικεία σε κάποιους, που όταν κάνουν λόγο για μεράκια εννοούν "μεράκια".
-μπερμπάντης: απ' όσο ξέρω είναι ο κατεργάρης.
-μπουγιουρντί: η σύγχρονη εκδοχή και σημασία αφορά νομίζω τους λογαριασμούς (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο και τα κερατιάτικα γενικά).
-νταηλίκι: Ερμηνεύεται στο λεξιλόγιο ως παληκαριά. Στο λεξιλόγιο επίσης νταής είναι ο παληκαράς. Επομένως νταηλίκι (και όχι νταηλίκη) είναι η παληκαριά του παληκαρά. Η παληκαριά του παληκαρά έχει μια νοηματική απόχρωση διαφορετική από την παληκαριά του παληκαριού, η οποία και είναι η παληκαριά καθαυτή. Η δεύτερη έχει μόνο θετικό νοηματικό φορτίο (πέρα από ειρωνικές χρήσεις της λέξης). Το φορτίο της πρώτης εξαρτάται από τα συμφραζόμενα.
-Νταλγκάς: νομίζω πώς δεν είναι μόνο ο ερωτικός καημός αλλά ο βαρύς καημός γενικά και τα νταλγκαδάκια οι καημοί του καθενός (όχι μόνο οι ερωτικοί).
-Επίσης η ερμηνεία στην αβάντα, στο λεξιλόγιο, αποχτά ένα ανυπόφορο ιδεολογικό περιεχόμενο που πέραν των άλλων παραπέμπει στη μίζα και στην αρπαχτή.
Να μερικά παραδείγματα:
-αλάνης: Στο λεξιλόγιο είναι αυτός που ζει χωρίς να σκέπτεται τίποτα, αυτός που ζει σύμφωνα με τις στιγμιαίες παρορμήσεις του. Για μένα η σημασία της λέξης είναι μάλλον αυτός που τη βγάζει πότε εδώ και πότε εκεί (είμαι αλανιάρης στους δρόμους και γυρίζω), που για αυτό το λόγο το σπίτι του τον βλέπει σπάνια. Οι παρορμήσεις κτλ δεν είναι άσχετες, αλλά η ερμηνεία στο λεξιλόγιο μπορεί να δίνει και την εντύπωση του ανισορροπου με τη γενίκευση που κάνει. Ενώ για τον "αλάνη" η απερισκεψία και οι παρορμήσεις οριοθετούνται σε ένα ορισμένο μέτρο και σε μια ορισμένη πλευρά του τρόπου ζωής. Η λέξη επίσης σχετίζεται με την αλάνα. Ακόμα παραπέρα μπορεί κανείς να δει μια κοινή ρίζα με το "αλήτης", που πέρα από την όποια νοηματική παραφθορά, προέρχεται (κατά μια αποψη) από το αρχαιοελλ. εάλομαι = περιφέρομαι, περιπλανιέμαι. Τα παραπάνω βέβαια δεν μπορούν να αποτελέσουν αυτούσια ερμηνεία σε ένα λεξιλόγιο αλλά προσδιορίζουν ένα νόημα διαφορετικό από το υπάρχον.
-κουτσαβάκι: Συμπληρωματικά προς τις ερμηνείες του λεξιλόγιου που σχετίζονται με την έννοια του ψευτόμαγκα, υπάρχει κι ερμηνεία που προέρχεται από το τραγούδι του μάρκου: Κι όλοι οι κουτσαβάκηδες που ζούνε στο κουρμπέτι. Αυτοί ας πούμε που κοιμούνται και ξυπνάνε στις πιάτσες και περνάνε τη μέρα τους κοιτάζοντας να δούνε πώς θα εξοικονομήσουν και σήμερα τον "επιούσιο". Η ματιά του Μάρκου πάνω στους κουτσαβάκηδες είναι συμπαθητική. Μου 'ρχεται στο νου ένα άλλο τραγούδι (δεν θυμάμαι τίτλο κλπ), στους στίχους του οποίου ο κονομημένος μάγκας "τη λέει" σε κάποιον αποκαλώντας τον κουτσαβάκι με την μοναδική έννοια ότι οι τσέπες του είναι άδειες ίσως και τρύπιες. Απαίσιοι στίχοι.
-μερακλής: Στο λεξιλόγιο είναι το άτομο που έχει την περιέργεια, την υπομονή και το ενδιαφέρον της γνώσης και της αίσθησης των συνδυασμών και των σχέσεων ανάμεσα στα πράγματα, στα άτομα και στα φαινόμενα. Μου φαίνεται πιο απλή η εκδοχή του ατόμου που αφιερώνεται στα μεράκια του, χωρίς κι αυτή η εκδοχή να μπορεί, αυτούσια, να αποτελεί ερμηνεία στο λεξιλόγιο. Τα δε μεράκια από το λεξιλόγιο απουσιάζουν. Εδώ πάλι, για τα μεράκια, υπάρχει μια ερμηνεία κυριολεκτική και θετική (παρ' όλο που ένα μεράκι μπορεί να έχει και βάσανο και πόνο μέσα του), αλλά υπάρχει και μια παραφθορά οικεία σε κάποιους, που όταν κάνουν λόγο για μεράκια εννοούν "μεράκια".
-μπερμπάντης: απ' όσο ξέρω είναι ο κατεργάρης.
-μπουγιουρντί: η σύγχρονη εκδοχή και σημασία αφορά νομίζω τους λογαριασμούς (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο και τα κερατιάτικα γενικά).
-νταηλίκι: Ερμηνεύεται στο λεξιλόγιο ως παληκαριά. Στο λεξιλόγιο επίσης νταής είναι ο παληκαράς. Επομένως νταηλίκι (και όχι νταηλίκη) είναι η παληκαριά του παληκαρά. Η παληκαριά του παληκαρά έχει μια νοηματική απόχρωση διαφορετική από την παληκαριά του παληκαριού, η οποία και είναι η παληκαριά καθαυτή. Η δεύτερη έχει μόνο θετικό νοηματικό φορτίο (πέρα από ειρωνικές χρήσεις της λέξης). Το φορτίο της πρώτης εξαρτάται από τα συμφραζόμενα.
-Νταλγκάς: νομίζω πώς δεν είναι μόνο ο ερωτικός καημός αλλά ο βαρύς καημός γενικά και τα νταλγκαδάκια οι καημοί του καθενός (όχι μόνο οι ερωτικοί).
-Επίσης η ερμηνεία στην αβάντα, στο λεξιλόγιο, αποχτά ένα ανυπόφορο ιδεολογικό περιεχόμενο που πέραν των άλλων παραπέμπει στη μίζα και στην αρπαχτή.
