|
|
| Γραμμή 1: |
Γραμμή 1: |
| Η παρακάτω λίστα περιέχει λέξεις που χρησιμοποιούνταν στα ρεμπέτικα τραγούδια και οι οποίες δεν είναι συνηθισμένες στη σημερινή καθομιλουμένη. | | Η παρακάτω λίστα περιέχει λέξεις που χρησιμοποιούνταν στα ρεμπέτικα τραγούδια και οι οποίες δεν είναι συνηθισμένες στη σημερινή καθομιλουμένη. |
| ==Α== | | ==Α== |
| * '''Ανθίζουμαι''' - αντιλαμβάνομαι. | | * '''αργιλές''' η '''ναργιλές''' - σκεύος , συνήθως γυάλινο, χρήσιμο για το φουμάρισμα χασισιού. |
| * '''Αντάμης''' - παλικάρι, άντρας. Και το επίθετο '''αντάμικο''' σε ουδέτερο γένος συνήθως και πάντα για άψυχα αντικείμενα.
| |
| * '''Αργιλές''' η '''ναργιλές''' - σκεύος , συνήθως γυάλινο, ενίοτε χρήσιμο για το φουμάρισμα χασισιού.<ref name="Σχορέλης_Α">Τάσος Σχορέλης - «Ανθολογία ρεμπέτικου τραγουδιού» (Τόμος Α') (Εκδόσεις Πλέθρον, 1977)</ref> Βασικό και πάγιο "καύσιμο" του ναργιλέ ο καπνός σε μορφή τουμπεκί.
| |
| * '''Ατσίδα''' - Έξυπνος, οξυδερκής
| |
|
| |
|
| ==Β== | | ==Β== |
| * '''Βαρύς''' - Σοβαρός
| |
| * '''Βούρ!''' - Επιφώνημα ενθαρρυντικό
| |
|
| |
| ==Γ== | | ==Γ== |
| * '''Γιατάκι''' - Κρεββάτι, κρησφύγετο
| |
| * '''Γιατρός''' - Το ποσό της δωροδοκίας
| |
| * '''Γκότης''' - Χωροφύλακας, φρουρός, νυχτοφύλακας
| |
| * '''Γουργούς''' - Ναργιλές
| |
|
| |
| ==Δ== | | ==Δ== |
| * '''Δάσκαλος''' - Αστυνομικός
| |
| * '''Δικηγόρος''' - Κοκκαΐνη
| |
| * '''Διπλωτής''' - Ο ένας από τους δύο μανιταρτζήδες (βλέπε Μανιτάρι)
| |
|
| |
| ==Ε== | | ==Ε== |
| ==Ζ== | | ==Ζ== |
| * '''ζούλα''' – λαθραία, χωρίς να αντιληφθεί κάποιος τρίτος, ύπουλα<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
|
| |
| ==Η== | | ==Η== |
| ==Θ== | | ==Θ== |
| * '''Θανάσης''' - Ναργιλές
| |
| * '''Θεριακλής''' - Μανιώδης καπνιστής ή χασισομανής κλπ.
| |
|
| |
| ==Ι== | | ==Ι== |
| ==Κ== | | ==Κ== |
| * '''Καρδερίνα''' - Επιφώνημα: φυλάξου
| |
| * '''Καρσιλαμάς''' - Είδος κλεψιάς: Ο κλέφτης συναντά απότομα το θύμα του, προσποιείται ότι χάνει το βήμα του πότε αριστερά, πότε δεξιά φροντίζοντας να συμπέφτει το παραστράτημα με τα βήματα του θύματος, ενώ ο συνεργάτης του κλέφτη επωφελείται και αδειάζει τις τσέπες του θύματος.
| |
| * '''Καρσιλαματζής''' - Ο επιδιδόμενος στον καρσιλαμά
| |
| * '''Καρφώνω''' - Προδίνω, σπιουνεύω.
| |
| * '''Κατσάρια''' - Παπούτσια κομμένα για να αντικαταστήσουν τις παντόφλες.
| |
| * '''Κατώγα''' - Κρατητήριο
| |
| * '''Κογιονάρω''' - ??
| |
| * '''Κοζάρω''' - Κοιτάζω
| |
| * '''Κούκος''' - Νυχτοφύλακας
| |
| * '''Κουκουβάγια''' - Νυχτοφύλακας
| |
|
| |
| ==Λ== | | ==Λ== |
| * '''Λαδιατζής''' - Κατεργάρης
| |
| * '''Λάχανο''' - Πορτοφόλι, και '''λαχανάδες''' οι πορτοφολάδες.
| |
| * '''Λιάρα''' - Κουβέρτα
| |
| * '''Λιμοκοντόρος''' - 1.Μονόδραχμο 2.Ο κόντες του λιμού, δηλαδή αυτός που ενώ δεν έχει να φάει προσέχει την εμφάνισή του και συμπεριφέρεται σαν να έχει χρήματα ή/και ως μάγκας.{{πηγή}}
| |
| * '''Λιούρα''' - Λίρα
| |
| * '''Λιμά''' - Τα μικρά χαρτιά στο πόκερ με τα οποία δεν κερδίζεις {{πηγή}}
| |
|
| |
| ==Μ== | | ==Μ== |
| * '''Μαχμουρλής''' - (τουρκ. mahmur) Αγουροξυπνημένος, δίχως κέφι, που δεν κάπνισε ακόμη.
| |
| * '''Μανίτα''' - Απάτη, παγίδα
| |
| * '''Μανιτάρι''' - Είδος κλεψιάς, όπου ο μανιταρτζής αφήνει να του πέσει το πορτοφόλι για να το βρει το κορόιδο. Μ' αυτό τομ τρόπο, ξεμοναχιάζεται το θύμα από τον συνεργάτη του μανιταρτζή.
| |
| * '''Μάπας''' - Ο αργιλές
| |
| * '''Μάπες''' - Τα χρυσαφικά
| |
| * '''Μαυρομύτα''' - Πέννα
| |
| * '''Μαύρο''' ή '''μαυράκι''' - το χασίσι<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''Μαύρος''' - Ο αστυνομικός
| |
| * '''Μελάνη''' - Στάχτη στα μάτια, παραπλάνηση.
| |
| * '''Μπατιρίζω''' – Χάνω τα λεφτά μου, καταστρέφομαι<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''Μπαγιόκο''' - Κομπόδεμα
| |
| * '''Μπιρ Αλλάχ''' – ζήτω ο Αλλάχ, δόξα στον Αλλάχ<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''Μπουφετζης''' – αυτός που εξυπηρετεί τους πελάτες του «μπουφέ», εκεί που προσφέρονται ναρκωτικά και ποτά<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
|
| |
| ==Ν== | | ==Ν== |
| * '''νταλγκαδάκι''' – στεναχώρια από ερωτική απογοήτευση<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''νταλγκάς''' – (τουρκ. dalga =κύμα, τρικλοποδιά) ερωτικός καημός<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''ντουμάνι''' – ασφυκτική ατμόσφαιρα από καπνούς<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
|
| |
| ==Ξ== | | ==Ξ== |
| ==Ο== | | ==Ο== |
| ==Π== | | ==Π== |
| * '''πολιτσμάνοι ή μολυσμάνοι''' - αστυνομικοί, αστυφύλακες<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
|
| |
| ==Ρ== | | ==Ρ== |
| * '''ρεφάρω''' – ισοφαρίζω, παίρνω πίσω τα χαμένα. Λύνω τα οικονομικά μου προβλήματα<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
|
| |
| ==Σ== | | ==Σ== |
| * '''Σαλτάρω''' – πηδάω<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''Σκαλέτα''' - ?? (Στον 'Αμερικάνο' του Σκαρβέλη - "Στη ζούλα κι η σκαλέτα" )
| |
| * '''Σουπιά''' - Χαφιές
| |
| * '''Σπαγγάνι''' - κλωνάρι, κομμάτι<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''Σώτος''' - αυτός που κερδίζει στα τυχερά παιχνίδια (αντ. τέρτσος) {προφορική λαϊκή παράδοση)
| |
|
| |
| ==Τ== | | ==Τ== |
| * '''τεκές η ντεκές''' – (τουρκ. tekke ισλαμικό μοναστήρι) τόπος που καπνίζουν χασίσι η παίρνουν διάφορα ναρκωτικά<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''τέρτσος''' - αυτός που χάνει στα τυχερά παιχνίδια (αντ. σώτος) {προφορική λαϊκή παράδοση}
| |
| * '''τζες''' – κάποιος που δεν εκτιμούμε η δεν υπολογίζουμε, π.χ. ο τζες σου, φυλαχτείτε απ’ τους τζέδες (αστυνομικούς ή τους ρουφιάνους)<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''τζιμάνι''' - από το g-man (government man), o έχων εσωτερική πληροφόρηση. Αργότερα πήρε θετική σημασία και χρησιμοποιείται για να δηλώσει ότι κάποιος είναι καλός πχ. παιδί τζιμάνι=καλό παιδί {{πηγή}}
| |
| * '''τουμπεκί''' - καπνός επεξεργασμένος για κάπνισμα με ναργιλέ {{πηγή}}
| |
| * '''τσίλια''' - η δουλειά του τσιλιαδόρου<ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
| * '''τσιλιαδόρος''' - σκοπός, φρουρός, κάποιος που προσέχει για να ειδοποιήσει στην κατάλληλη στιγμή <ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
|
| |
| ==Υ== | | ==Υ== |
| ==Φ== | | ==Φ== |
| * '''Φουμάρω''' ή '''φουμέρνω''' - καπνίζω <ref name="Σχορέλης_Α"/>
| |
|
| |
| ==Χ== | | ==Χ== |
| ==Ψ== | | ==Ψ== |
| ==Ω== | | ==Ω== |
|
| |
| ==Παραπομπές==
| |
| <references/>
| |
|
| |
| ==Πηγές== | | ==Πηγές== |
| * Τάσος Σχορέλης - «Ανθολογία ρεμπέτικου τραγουδιού» (Τόμος Α') (Εκδόσεις Πλέθρον, 1977) | | * Τάσος Σχορέλης - «Ανθολογία ρεμπέτικου τραγουδιού» (Τόμος Α') (Εκδόσεις Πλέθρον, 1977) |
| * Πέτρος Πικρός - «Τουμπεκί» (Πρώτη έκδοση 1927)
| |