κιθάρα

Η κιθάρα είναι από τα βασικά όργανα της ρεμπέτικης και λαϊκής ορχήστρας. Η κιθάρα που χρησιμοποιείται στην ελληνική μουσική και στις λαϊκές ορχήστρες είναι συνήθως η λαϊκή κιθάρα. Η λαϊκή κιθάρα έχει σχετικά μικρό μέγεθος σκάφους και οπλίζεται με έξι μεταλλικές χορδές.

Ιστορία

Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς η κιθάρα εντάχθηκε στη λαϊκή μουσική, μιας και γίνεται χρήση της από τις πρώτες κιόλας ηχογραφήσεις στη Σμύρνη, στην Κωνσταντινούπολη αλλά και στις ηχογραφήσεις ελληνικού ενδιαφέροντος στις ΗΠΑ. Στις απεικονίσεις -προσχέδια με μολύβι- του Δανου περιηγητή και ζωγράφου Μάρτιν Ρέερμπυ απο το οργανοποιείο του Λεωνίδα Γαϊλα στα 1837, βλέπουμε να επισκευάζει ίσως και να κατασκευάζει κιθάρες ουκ ολίγες !!

Χρήση

Ο ρόλος της κιθάρας στην λαϊκή ορχήστρα είναι ρυθμικός.Στην λαϊκή κιθάρα χρησιμοποιείται πένα. Το στυλ παιξίματος λέγεται «μπασοκίθαρο». Πολλές φορές ακολουθεί τη μελωδία με μπασσογραμμές με σκοπό την ενισχυσή της. Οι σημαντικότεροι παίχτες του μπασοκίθαρου είναι ο Κώστας Καρίπης,ο Στέλιος Χρυσίνης, ο Σπύρος Περιστέρης, ο Γιάννης Σαλασίδης, ο Γιάννης Δέδες και άλλοι.

Επίσης χρησιμοποιείται και σαν σολιστικό όργανο, κυρίως πριν την επικράτηση του μπουζουκιού ή παράλληλα με το μπουζούκι στα χρόνια μεταξύ 1932-35 λόγω του ότι ήταν ακόμα στοιχείο παρανομίας ! Γνωστοί δεξιοτέχνες της σολιστικής κιθάρας ήταν ,ο Κώστας Σκαρβέλης, ο Σπύρος Περιστέρης, ο Μανώλης Χιώτης, ο Σπόρος, ο Χάρης Λεμονόπουλος και άλλοι. Ο Χιώτης έπαιξε σόλο κιθάρα αντι για μπουζούκι σε δικα του τραγούδια απο άποψη, όπως στον "Πασατέμπο" προπολεμικά και μεταπολεμικά σε αρκετά τραγούδια με κάπως τζαζ χρώμα όπως το "Για κύτταξε βρε κόσμε" επηρρεασμένος και μιμούμενος τον Γάλλο τσιγγάνο Τζάνκο Ραϊνχαρτ !

Σόλο κιθάρα, όμως μιας εντελώς διαφορετικής σχολής έπαιζε ο Γιώργος Κατσαρός, ο Α. Κωστής ( Κ. Μπέζος)και ο Κώστας Δούσας. Έπαιζε το λεγόμενο «τσιμπιτό» στυλ, χωρίς πένα, με τα δάχτυλα, το οποίο βασίζει την τεχνική του σε διαφόρα κουρδίσματα ώστε να δημιουργούνται νέες θέσεις και δαχτυλοθεσίες για καλύτερη χρήση.

Προπολεμικά οι κιθαρίστες των ηχογραφήσεων ήταν επι το πλείστον στα ρεμπέτικα οι : Κώστας Σκαρβέλης, Στέλιος Χρυσίνης, Σπύρος Περιστέρης και Γιάννης Κωνσταντινίδης ή Μακαρόνας. Μεταπολεμικά στα τραγούδια του Τσιτσάνη ο Καρίπης αρχικά και μετέπειτα ο Γιάννης Δέδες, ο Χρυσίνης σε πάμπολλες ηχογραφήσεις και ιδίως σε αυτες του Καζαντζίδη, οι Γοζαδίνος και Σπαγγαδώρος με τον Χιώτη αλλα και με άλλους, ο Γιάννης Κυριαζής, ο Παναγιώτης Πετσάς, ο Γιάννης Σαλασίδης και άλλοι

Κουρδίσματα και παραλλαγές

Έκτός από το γνωστό κούρδισμα (μι-λα-ρε-σολ-σι-μι) εχει γίνει χρήση του ανοικτού Σολ ματζόρε κουρδίσματος ρε-σολ-ρε-σολ-σι-ρε κυρίως από τον Α. Κωστή (Κ. Μπέζος)π.χ στο Ντερτιλίδικο αλλά και του ανοικτού Ρε μινόρε κουρδίσματος (Ρε Λα Ρε Φα λα Ρε)πχ η υπόγα..Το ανοικτο Σόλ κούρδισμα είναι ιδανικό για Χιτζάζ, Χιτζαζκάρ, Πειραιώτικο και το ανοικτό Ρε για Σαμπά.Με μικρές παραλλαγές όπως π.χ κάνοντας την Σι στο ανοικτό Σολ κούρδισμα Σι ύφεση δηλ. ανοικτό Σολ μινόρε κούρδισμα μπορείς να παίξεις όλους τους μινόρε δρόμους και το αντίστοιχο στο Ρε κούρδισμα κάνοντας την Φα ,Φα# αποκτάς ματζόρε κούρδισμα για Ρε τονικότητα, αλλά δεν υπάρχουν τέτοια ηχογραφημένα παραδείγματα. Επίσης σε κάποιες ηχογραφήσεις, η πρώτη μπάσσα χορδή της κιθάρας να είναι κουρδισμένη σε ρε, αντί για μι και η Λα μπορεί να είναι Σι.

Εικόνα για ανοιχτά Σολ Μινόρε

Εικόνα για ανοιχτά Σολ Ματζόρε

Εικόνα για ανοιχτά Ρε Μινόρε

Εικόνα για ανοιχτά Ρε Ματζόρε

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B9%CE%B8%CE%AC%CF%81%CE%B1