Φως στο Ρεμπέτικο Ύφος, τη θεωρία και τους δρόμους
Με μπουζούκι ξεκίνησα και εγώ και δόξα τω θεώ μέχρι τώρα μελετάω και την δυτική πλευρά του, και την ελληνική αλλά και την ανατολίτικη. Πως; Έκανα αντίστοιχα το υποχρεωτικό θεωρίας σε ωδείο, διάβασα από καλές πηγές τα δύο ελληνικά μουσικά γένη των Ελλήνων (το διατονικό και το χρωματικό) ενώ ξεκίνησα και Βυζαντινή μουσική, αλλά μελετάω και τα μακάμ σε ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα όργανα που είναι το ούτι.
Για τα όργανα που πλαισιώνουν το Ρεμπέτικο θα τα χωρίσω σε τρεις ομάδες. Στην πρώτη είναι η φωνή, το βιολί, το ούτι ή σάζι ή ταμπουράς (ίδιος ρόλος). Αυτή η ομάδα πατάει στην φυσική, φυσικά ασυγκέραστη κλίμακα και αποδίδει τα κομμάτια σωστά 100%, όποιο ύφος και να έχουν. Η ομάδα αυτή ηγείται των άλλων, και όλα τα όργανα την ακολουθούν.
Η τρίτη ομάδα είναι η θεσπέσια και δεσπόζουσα κιθάρα, ο μπαγλαμάς που την ακολουθεί και τα κρουστά όπως πιατάκια, ελληνικό τουμπελέκι, ντέφι (αυστηρά όχι ντραμς). Σε αυτή την ομάδα με αρχηγό την κιθάρα αναδεικνύονται τα 4χορδα και τα 5χορδα των κομματιών ευθύνη της κιθάρας σύμφωνα με τις βάσεις που θα παίξει.
Η δεύτερη ομάδα και πιο ορφανή είναι το σημερινό μπουζούκι και το μπουζούκι που παίζει τις δεύτερες. Αυτά τα 1 ως 3 όργανα ακολουθούν την πρώτη ομάδα.
Δυστυχώς το σημερινό μπουζούκι (3χορδο και 4χορδο) είναι ένα "μπάσταρδο" όργανο, με την καλή έννοια είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε. Γιαυτό και το αναφέρω τελευταίο γιατί οι δύο πρώτες ομάδες προυπήρχαν σαν όργανα από πολύ παλιά! Μπορεί σε άλλες μουσικές το καθένα αλλά αν προσέξουμε, όλα προϋπήρχαν στις ορχήστρες και μάλιστα με τον ίδιο ρόλο που προανέφερα.
Και κακά τα ψέματα, το τρίχορδο είναι ένα σαζοτάμπουρο με σταράτο παίξιμο και συγκερασμένο ενώ το τετράχορδο είναι 60 χρονών όργανο. Το οποίο ο δημιουργός του όταν ήθελε να ξεθυμάνει, έπαιζε βιολί!
Ένας ρεμπέτης μπουζουξής σήμερα πρέπει να έχει πολύ μεράκι, να μελετάει, να ακούει και να ενσωματώνει στο μυαλό του και στα χέρια του τόσο τα μακάμ (όσο είναι δυνατόν) όσο και τις αρμονίες που του προσφέρει το όργανό του (κυρίως το 4χορδο, αλλά και το 3χορδο).
forum/viewtopic.php?t=1486
Επειδή όμως δέχτηκα παράπονα απο τον χρήστη eyAggelos το ξανανοίγω. Σημειώνω πάντως ότι εκτέθηκε ήδη ανεπανόρθωτα με την αναφορά του αλλού σε «αντιδημοκρατικό κλείδωμα» και λοιπά.
Όσοι θέλουν να συζητήσουν για την βελτίωση του γουήκι, ας γράψουν στο άλλο τόπικ:
forum/viewtopic.php?t=1486
Και οι παρατηρήσεις που έχω κάνει είναι οι εξής:
1. Όσον αφορά την Wikipedia είπα α) ότι δεν είναι καλή δουλειά χωρίς πηγές και β) να μην γράφει η κουτσή Μαρία. Για καλό τα είπα, για να βοηθήσω και όχι να κατηγορήσω. Αν ήθελα να χλευάσω θα έλεγα απλά αρνητικά σχόλια. Και ξεδιαλύνω τα πράγματα παραθέτοντας ένα παράδειγμα από την Wikipedia για το Μακάμ (ταυτόχρονη απάντηση και σε άλλους):
Σε αυτή την αναφορά βλέπουμε λοιπόν ένα ορισμό για το Μακάμ, καθώς και την πηγή του, την οποία την βλέπουμε, η οποία δεν είναι η κουτσή Μαρία απ’ ότι φαίνεται. Αυτό πρότεινα και εγώ για την εγκυκλοπαίδεια, να γράφουν άνθρωποι με εμπειρία και γνώση, και φυσικά να φαίνονται. Είναι αυτό κακό;In Arab music a maqaam (Arabic: مقام, Hebrew:מקאם) is, "a technique of improvisation" that defines the pitches, patterns, and development of a piece of music and which is "unique to Arabian art music."
There are over seventy heptatonic tone rows or scales of maqaamat. These are constructed from major, neutral, and minor seconds (see Arab tone system). (Touma 1996, p.38, 203)
Και
2. Ήθελα να ξεκινήσω μια συζήτηση απλή για το ύφος, τη θεωρία, και τους δρόμους του Ρεμπέτικου και όχι μόνο τους δρόμους του Ρεμπέτικου. Μια συζήτηση απλή, λακωνική όπου όποιος πίστευε ότι θα προσθέσει κάτι, αυτό και έκανε. Και νομίζω ότι καλά είχε ξεκινήσει.